Wat is de mens? De filosofische hermeneutiek zoekt het antwoord daarop niet in een onveranderlijke essentie. Iemands eigenheid wordt gevonden in het strikt individuele proces van betekenisgeving. De mens wordt niet van buitenaf gedefinieerd (als een rationeel dier of een vat vol hormonen) maar van binnenuit beschreven. Het begrip betekenis staat centraal in de hermeneutiek. [...]
Hermeneutiek is een woord dat je weinig hoort buiten de filosofie. De reikwijdte ervan is echter groot. Je bent er dagelijks mee bezig. In haar praktische verschijningsvorm wordt hermeneutiek ook wel ‘de kunst van het verstaan’ genoemd. Het belicht dat de dingen niet zijn zoals ze zijn, maar dat we er betekenis aan geven. Daarmee ontken [...]
Hoewel hij niet als filosoof van het existentialisme wordt beschouwd, ontwikkelt de Franse filosoof Paul Ricoeur (1913-2005) een alternatieve identiteitstheorie waarin hij evenals Jean-Paul Sartre de keuzevrijheid van het individu benadrukt. De vraag: ‘Wie ben je?’ moet niet overgelaten worden aan welke instantie dan ook, maar beantwoord worden door de persoon zelf. Wie je bent [...]
Ik ben gewoon mezelf, is een tamelijk alledaagse uitdrukking. De doorsnee Nederlander wil er vooral mee benadrukken dat hij authentiek is in zijn gedrag. Hij slijmt niet en schept niet op. Anderen laten zich meetrekken in de sfeer die ontstaat of bezwijken onder de groepsdruk. Hij niet. Hij blijft gewoon dezelfde persoon. Op het eerste [...]
In de zoektocht naar wie je bent, zijn er ruwweg twee strategieën voor handen: >>hermeneutisch of essentialistisch. In deze Filosofische Bijsluiter belicht ik het essentialistische of kortweg: het essentie-denken. Het wil zeggen dat je op zoek gaat naar een essentie, een onveranderlijke kern die bepaalt wie je als persoon werkelijk bent. In het verleden was [...]
Wees blij dat je geen hond was in de 17e eeuw. Volgens René Descartes (1596-1650) en een aantal andere filosofen van die tijd, konden dieren geen pijn voelen. Dieren hadden immers geen ziel. Ze werden vergeleken met machines. Men nagelde een hond aan vier poten op een plank en sneed hem open, om de werking [...]
Volgens de techniekfilosoof Günther Anders (1902-1992) is de mens zo ongeveer een achterhaald verschijnsel aan het worden. Dat merken we maar al te goed door de schaamte die ons overvalt als we geconfronteerd worden met apparaten die veel beter presteren en geruislozer werken dan wij. De opmars van de apparaten lijkt onstuitbaar. Zelfs het echtelijke [...]
De term ‘Personal Branding’ duikt voor het eerst op in 1997 in een artikel in een Amerikaans zakenblad uit 1997 getiteld: ‘The Brand Called You’. Het idee sluit aan bij het onafhankelijkheidscredo dat Amerikanen voortdurend benadrukken: jij bent de regisseur van je eigen leven – en dus ook van je carrière. Voortaan kun je niemand [...]
Staat Winnetou voor een indiaan in het algemeen, of is Winnetou een merk? Over die vraag verschillen uitgeverij Karl-May (van de succesvolle boekenreeks) en een Duitse filmproducent van mening. De strijd hierover wordt niet uitgevochten op de prairie, maar via de rechtbank. Het Europese Hof van Justitie sprak (voorlopig) het laatste woord: Winnetou is niet [...]
De filosofie van de Personal Branding kent geen onderscheid tussen het ik en het merk. Hier ontstaat een merkwaardige gelijkstelling. Een gedachtesprong die meestal niet wordt opgemerkt. Dat heeft te maken met twee betekenissen van het woord ‘bestaan’. In het volgende voorbeeld komt dit naar voren. Met de sprong van het dak van het Amsterdamse [...]
